Panoptikon [AI]
Panoptikon (lub Panopticon) to nazwa więzienia, które zostało wymyślone i zaprojektowane przez angielskiego filozofa utylitarystę, Jeremy’ego Benthama. Nazwa ta pochodzi z greckich słów: pan (wszystko) i optikos (widzieć).
Panoptikon miało być wyjątkowe ze względu na swoją konstrukcję, która umożliwiałaby strażnikom obserwowanie więźniów w taki sposób, że ci nie wiedzieliby, czy i kiedy są obserwowani.
Oto jak działałby Panoptikon:
Cele więzienne byłyby oddzielone grubymi murami i wyposażone w system zewnętrznych i wewnętrznych okien, tak, by ich wnętrze było zarazem dobrze oświetlone, a więźniowie odizolowani od innych więźniów.
Strażnicy mieliby możliwość nieustannego obserwowania więźniów, pozostając sami niewidocznymi. Bentham planował ukrycie ich za weneckimi lustrami, umieszczonymi w punktach obserwacyjnych.
System połączeń między pomieszczeniami wieży strażniczej uniemożliwiałoby wydobywanie się światła ani hałasu, które mogłyby zdradzić obecność strażników.
Jeremy Bentham uważał, że Panoptikon byłby znacznie tańszy w utrzymaniu niż zwykłe więzienia, ponieważ nie potrzebowałby licznego personelu. Teoretycznie, więźniowie byliby strażnikami sami dla siebie, wyręczając pracowników więzienia.
Warto zauważyć, że Panoptikon to nie tylko koncepcja więzienia, ale także metafora dla społeczeństwa nadzorowanego i kontroli, która jest obecna w różnych dziedzinach życia.
Źródło: Konwersacja za pomocą usługi Bing, 29.02.2024
(1) Panoptikon – Wikipedia, wolna encyklopedia. https://pl.wikipedia.org/wiki/Panoptikon.
(2) panoptikum – Wikisłownik, wolny słownik wielojęzyczny – Wiktionary. https://pl.wiktionary.org/wiki/panoptikum.
(3) Co to jest Panoptykon | Fundacja Panoptykon. https://panoptykon.org/kim-jestesmy/co-to-jest-panoptykon.
(4) Panoptikon – Wikipedia, wolna encyklopedia. https://bing.com/search?q=panoptykon+co+to+znaczy..
